دردوران بارداری دربدن مادر تغییراتی روی می دهد که به منظور سازگاری جدید است.
این تغییرات به علت ترشح هورمون ها وفشاررحم برروی سایراعضای بدن است که گاهی
موجب ناراحتی مادر می شود.باید بدانید این تغییرات طبیعی است و بسیاری ازآن ها پس از زایمان وشیردهی به حالت اول بازمیگردد.
تقریبا اکثرزنان باردار درنیمه دوم بارداری دراثرتغییرات هورمونی , ترک هایی برروی پوست شکم, پستان ها وران ها ایجاد می شود.این ترک ها پس از زایمان کمتر می شود ولی بطور کامل از بین نمی رود.برای این تغییرات درمان خاصی وجود ندارد ولی استفاده از کرم های ضدآفتاب( با ضریب حفاظتی کمتراز 30) برای لکه های صورت وکرم های چرب کننده پوست برای ترک ها می تواند موثر باشد.
اصولا ریزش مو دربارداری متوقف شده و کاهش می یابد.
احتمال ریزش مو پس از زایمان طبیعی و ناشی از تغییرات هورمونی است و باگذشت زمان به حالت طبیعی باز می گردد.
درهفته های اول ممکن است زن بارداردرپستان های خود احساس درد وخارش کند.بعد ازماه دوم اندازه پستان ها افزایش می یابدو رگ های ظریفی در زیر پوست دیده می شود.دراواخربارداری بافشارملایم انگشتان روی پستان ها مایعی زرد و غلیظ به نام اغوز خارج می شود.
درصورتیکه تغذیه زن دردوران بارداری کافی و مناسب باشد, افزایش وزن مطلوبی خواهد داشت.این افزایش وزن مربوط به رشدجنین,جفت,اندازه پستانها,رحم وافزایش حجم خون و ذخایر چربی است.
افزایش وزن مطلوب براساس شاخص توده بدنی مربوط به قبل ازبارداری محاسبه می شود.
شاخص توده بدنی = قد (متر) به توان 2/ وزن (کیلوگرم)
| شاخص توده بدنی | میزان افزایش وزن مطلوب دربارداری |
| کمتراز19.8(لاغر) | 18-12.5 کیلوگرم |
| 26-19.8(طبیعی) | 16-11.5 کیلوگرم |
| 29-26(اضافه وزن) | 11.5-7 کیلوگرم |
| بیشتراز 29(چاق) | 9-6 کیلوگرم (حداقل 6 کیلوگرم) |
به علت بزرگ شدن رحم وافزایش فشارآن و تاثیر هورمون های بارداری مادرباردار ممکن است احساس تنگی نفس داشته باشد .پرهیز از پرخوری , رعایت فاصله بین خوردن وخوابیدن و گذاشتن چندبالش درزیر سروشانه ها به بهبود تنگی نفس کمک میکند.
نکته: درصورت تنفس دردناک ,خس خس سینه,سرفه های خلط دارو یا عدم بهبودی تنگی نفس حتما با پزشک مشورت کنید.
دراوایل بارداری به علت تغییرات هورمونی واواخربارداری به علت بزرگ شدن رحم وفشارآن برروی مثانه, دفعات ادرارکردن بیشتر می شود.
کم کردن مصرف مایعات قبل ازخواب شبانه به بهبوداین وضعیت کمک میکند.
به منظور تخلیه کامل مثانه درهنگام ادرار کردن,خم شدن به طرف جلو توصیه می شود.
نکته: اگرعلاوه برتکررادرار,سوزش ودرددرهنگام ادرارکردن پیداشود,بایستی با پزشک یا ماما مشورت شود.
به دلیل تغییرات هورمونی وبزرگ شدن تدریجی رحم و فشارآن روی معده , دردستگاه گوارش تغییرات وگاها ناراحتی هایی بوجود می آورد.
| علائم | توصیه |
| سوزش سردل | غذا دروعده های بیشتروحجم کمتر مصرف شود.ازخوردن غذاهای نفاخ, چرب ,بودار اجتناب شود.ازخم شدن یا خوابیدن به پشت خودداری شود. |
| یبوست | نان سبوس دار, مایعات فراوان,سبزی ومیوه,روغن زیتون و آب آلو |
| بواسیر | یبوست زمینه ساز بواسیر است. استفاده ازپمادهای موضعی-کمپرس گرم,مصرف سبزی و میوه توصیه میشود. |
درهفته های 4 تا 6 بارداری شروع می شود و معمولا تا 12 هفتگی ادامه دارد.
خوردن نان برشته و بیسکویت قبل ازبرخاستن از رختخواب , مصرف غذا دروعده های بیشترو حجم کمتر ,مصرف زنجبیل توصیه می شود.
نکته : درصورت داشتن استفراغ حتما دهان با آب شستشو داده شود.
معمولا میزان ترشحات واژن افزایش می یابد.این ترشحات بی رنگ و بدون بو است.تعویض روزانه لباس زیر , شستشوی مرتب با آب و خشک کردن آن توصیه می شود.
نکته: تغییر رنگ و بوی ترشحات و بروز علائمی مانند خارش و درد هنگام ادرارکردن وسوزش نیازبه درمان دارد.
ماساژ دادن و گرم کردن عضلات گرفته و مصرف لبنیات به بهبود وضعیت کمک می کند.
برخی زنان دربارداری تمایل به مصرف خوراکی های غیر عادی (برفک یخچال , نشاسته , گچ ,خاک و…) پیدا میکنند.از بعضی بوها ناراحت می شوند . این وضعیت با پیشرفت بارداری کاهش پیدا می کند.
درصورت عدم کاهش تمایل به خوردن مواد غیرخوراکی با پزشک مشورت کنید.
رعایت بهداشت ازمهمترین کارهایی است که باید دراین دوران انجام شود.
محدودیتی برای حمام کردن دردوران بارداری وپس ازآن وجودندارد.استفاده ازوان بخصوص درهفته های آخربارداری به دلیل احتمال لیزخوردن , عدم تعادل و احتمال افتادن توصیه نمی شود.
بهتراست ازآب ولرم استفاده شود وزمان حمام کردن کوتاه باشد.
بهتراست دربارداری لباس راحت وگشادپوشیده شود.پوشیدن کفش پاشنه بلند(بیش از5سانتیمتر)یا کاملا تخت به دلیل افزایش انحنای کمر وبرهم زدن تعدل بدن و همچنین پوشیدن شلواروجوراب تنگ توصیه نمی شود.
دربارداری احتمال پوسیدگی دندان و بیماری لثه به دلیل تمایل بیشتربه خوردن موادغذایی شیرین و همچنین تهوع و استفراغ درماههای اول بارداری بیشترمی شود.
انجام درمان های دهان ودندان دربارداری منعی ندارد ولی بهترین زمان سه ماهه دوم بارداری است.
توصیه:
اگرزن باردار شاغل است ودربارداری خود عارضه ندارد, می تواندتاشروع دردهای زایمانی به کارخود ادامه دهد.
مشاغل به سه دسته تقسیم می شوند:
درزنانی که شغل ایستا دارند , احتمال زایمان زودرس بیشتراست.
توصیه:
بهتراست ازایستادن و یا نشستن طولانی مدت (بیش از3ساعت) بپرهیزند.
درزمان کار حتی الامکان به طور متناوب راه بروند.
کسانی که درمعرض تشعشعات رادیواکتیو , اشعه ایکس و یا مواد شیمیایی هستند, بایدنکات ایمنی را رعایت کنند.
مسافرت برای زن باردار سالم منعی ندارد، ولی مسافرت درماههای آخربارداری باید با مشورت پزشک باشد.
درطول سفرهای زمینی باید حداقل هردوساعت یکبار کمی راه برود .بستن کمربند ایمنی را فراموش نکند. قسمت شانه ای کمربند باید از بین دو سینه و قسمت محیطی ان اززیر شکم و روی راها رد شود.
بهترین وضعیت برای استراحت , خوابیدن به پهلو است.این امرسبب خونرسانی و اکسیژن رسانی بهتر به جنین می شود.
بهتراست یک برنامه مشخص برای استراحت خصوصا دراواخربارداری وجود داشته باشد.
زنانی که قبل ازبارداری به طورمرتب ورزش می کردند باید دفعات آن را کاهش دهند. ولی کسانی که سابقه ورزش نداشته اند, نباید دربارداری ورزش کردن را بصورت حرفه ای شروع کنند.
ورزش هایی مانند تنیس , اسکی ,کوه نوردی ورزشهای رزمی توصیه نمی شود.
پیاده روی ,شنا و تمرین های کششی و دوچرخه سواری دربارداری مناسب است.
مقاربت تا زمانی که زن باردار احساس ناراحتی نکندو یا ممنوعیت پزشکی نداشته باشد , مانعی ندارد.
مقاربت در4 هفته آ خربارداری توصیه نمی شود.
بعضی ازخانم ها پس ازنزدیکی درسه ماهه اول یا سوم دچار درد زیردل می شوند که معمولا باماساژدادن , دردناحیه کمترمی شود.
بهترین توصیه این است که از کشیدن سیگار و سایردخانیات و مصرف الکل جدا خودداری شود.
سیگارودخانیات موجب زایمان زودرس , کم وزنی نوزاد و حتی مرگ وی می شود.
مصرف الکل باعث تاخیررشد,ناهنجاری های صورت و اختلال عصبی درجنین می گردد.
ترک اعتیاد دربارداری توصیه نمی شود ولی زنباردار باید زیر نظرپزشک متخصص مراقبت شود.
اکثرداروهایی که زن باردارمصرف می کند ازطریق جفت به جنین می رسد.
ازمصرف خودسرانه دارو خودداری شود.پزشک یا ماما را از داروهایی که قبل ازبارداری مصرف می کرده است , مطلع سازد.
دربارداری میزان نیازروزانه به پروتئین ,چربی,کربوهیدرات ,ویتامین ها وموادمعدنی افزایش می یابد.
آنچه درتغذیه زن باردار اهمیت دارد , رعایت تنوع وتعادل و مقدار دربرنامه غذایی روزانه و استفاده از چهارگروه اصلی غذایی است.
این گروه شامل انواع نان ,برنج ,ماکارونی ,جو و ذرت می باشد.
مقدارتوصیه شده7 تا11 سهم درروز است.
هرسهم می تواندمعادل یک برش نان سنگک یا تافتون یا بربری به اندازه یک کف دست (حدود30 گرم ) یا 4 برش نان لواش ی یک لیوان غلات پخته باشد.
توصیه :
بهتراست مواد غذایی این گروه با حبوبات (عدس پلو, لوبیا پلو, عدسی با نان و..)
مصرف شود.
الف- مقدار توصیه شده میوه درروز3 تا 4 سهم می باشد.بطورمثال هرسهم معادل :
یک عدد سیب,یک عدد پرتقال یا موزمتوسط,3عدد زرد آلو,نصف لیوان کمپوت یا میوه پخته, یک چهارم طالبی متوسط,یک سوم لیوان آب لیموترش ,2قاشق غذاخوری میوه خشک یا برگه)
توصیه:
ب- مقدارتوصیه شده از انواع سبزی بطورمتوسط 4تا5 سهم درروزاست.
بطورمثال هرسهم معادل:
یک لیوان سبزی خام برگ دار, سالاد سبزیجات و یا نصف لیوان سبزی پخته است.
توصیه :
این گروه شامل انواع گوشت های سفید و قرمز ,ماهی ,دل و جگر,تخم مرغ ,انواع حبوبات(عدس,نخود,…) و مغزها(پسته,گردو ,بادام,..) است.
مقدارتوصیه شده حدودا3 سهم درروز است.
هرسه بطورمثال:
60 گرم گوشت قرمز یا ماهی یا مرغ,نصف لیوان حبوبات خام یا یک لیوان حبوبات پخته,یک عدد تخم مرغ یا نصف لیوان ازمغزها
توصیه :
این گروه شامل شیر,ماست ,پنیر,بستنی ,دوغ وکشک است.ومصرف حداقل 3تا4 سهم درروز توصیه میشود.
هرسهم معادل:
یک لیوان شیر,یک لیوان ماست,45 تا60 گرم پنیر کم چرب(به اندازه دوقوطی کبریت) ,یک لیوان کشک و یا یک ونیم لیوان بستنی است.
توصیه :
این گروه شامل انواع شیرینی, روغن,کره,خامه,شکر,نمک, شکلات ,چاشنی ها و نوشیدنی هااست که بطورکلی مصرف این مواد درحداقل مقدارتوصیه می شود.
ازمصرف غذاهای حاوی موادنگهدارنده یا افزودنی هایشیمیایی مانند انواع کنسروها,سوسیس و کالباس پرهیزشود.
بلاتکلیفی: درهفته های اول زن از بارداری خود مطمعن نیست و لذا به دنبال نشانه هایی ازتغییرات بدن دربارداری است.
تردید و دودلی: تقریبا تمامی زنان هنگامی که ازبارداری خود مطمعن می شوند ،دچارتردید می گردند. برخی زمان بارداری را مناسب نمی دانند وبرخی آمادگی ندارند.
برخی نگران تغییر درروابط آنها با همسر و فرزندان هستند.
توجه به خود: درسه ماهه اول بارداری ،توجه زن بیشتربه خودش است.
زن باردارمی گوید؛من باردارم؛بجای آنکه بگوید؛من بچه دار می شوم؛.
تغییرات جسمی وهورمونی: گاها باعث تغییرات خلق وخو، بی ثباتی دراحساسات و گاهی دچارهیجانات گذرا می شود.
گاها بدون علت گریه می کند و تحریک پذیر می شود.
تغییرات جسمی: تغییراتی مانند بزرگ شدن پستان ها ورحم،افزایش وزن و از همه مهمترحرکات جنین،به وجود جنین واقعیت می بخشد.
توجه به جنین: دراین زمان زن باردار حال عمومی بهتری دارد وبه جنین بیشترتوجه می کند.مایل است درمورد تغذیه و نحوه رشد و نمو جنین بداند.
خودشیفتگی و درون گرایی: زن بارداربه توانمندی خود درمحافظت از جنین بسیارعلاقمند است که گاهی بصورت خودشیفتگی بروز می کند.
به خوراک و پوشش اهمیت می دهد ونسبت به شغل خود (زنان شاغل) و وقایع روزمره بی علاقه می شود.
زن باردار دراین زمان احساس می کند که آسیب پذیر است ،لذا از حضور درمحیط های شلوغ خودداری می کند.و به همسر و خانواده وابستگی بیشتری پیدا می کند.
زوجین باید بدانند که این واکنش ها طبیعی است.و بتدریج برطرف می شود.
ممکن است این تغییرات در هربارداری با بارداری های بعد یا قبل متفاوت باشد.
رفتارپدر دردوران بارداری همسر تحت تاثیرباورهای فرهنگی،اعتقادات و احساسات اوست.مردی که به پرورش بچه علاقمندباشد،درمورد نقش پدربودنش هیجان زده وشادمان است.
گاها مرد احساس تنهایی می کندوبه سرگرم کردن خودبا کار وگذراندن زمان بیشتردرخارج از خانه علاقمنداست.
ارتباط پدربا جنین به همان قوت ارتباط مادر و جنین است.
پدر می تواند با بوسیدن یا لمس کردن شکم زن باردار،حرف زدن با جنین ویا لمس حرکات با جنین ارتباط برقرار کند.
بهتراست از دوستان و اقوام بخواهید درروزهای اول تولدنوزادشما و همسرتان را درانجام کارهای منزل ومراقبت از نوزاد یاری کنند.
سعی کنید وقتی همسرتان در حال استراحت است ،مراقبت کودک را خود به عهده بگیرید و یا هنگامی که نوزاد خواب است مسایل مربوط به نگهداری کودک را از همسرتان بیاموزید.
بهتراست برای کمک به همسرتان یک یا چند هفته مرخصی بگیرید ویا ساعت کاری خود را تا چندهفته کاهش دهید.
اندوه پس اززایمان بصورت احساس غمگینی از حدود روز سوم وچهارم بعداز زایمان بهدلیل تغییرات هورمونی در بدن مادرشروع می شود و حدود ۸۰ درصد مادران دچارآن می شوند.
این تغییرات بصورت احساس اظطراب شدید یا تغییروضعیت ازخنده به گریه بدون هیچ دلیل خاصی می باشد.
کمک ویاری نزدیکان بخصوص همسر دراین موقع بسیارکمک کننده است.
اگرمادر احساس ناامیدی شدید داشت و یا دچار ناتوانی و خستگی مفرط بود بهتراست با ماما یا پزشک مشورت شود و در صورت صلاحدید به روانپزشک ارجاع شود.
معمولا بارداری به سلامت خاتمه می یابد اماگاهی ممکن است بی اعتنایی وغفلت به علایم بوجود آمده ،سلامت مادر وجنین را به خطراندازد.
با مشاهده هریک از علایم زیر فورا با ماما یا پزشک تماس گرفته ویا به بیمارستان یا واحدبهداشتی درمانی مراجعه شود:
لکه بینی یا خونریزی:
هرزمان که زن بارداردچار خونریزی یا لک بینی شدباید به پزشک مراجعه کند.
معمولا پس از انجام بررسی ها توسط پزشک بااستراحت رفع شده و اقدام خاصی نمی خواهد.
کاهش یا نداشتن حرکات جنین:
هرزمان زن باردار(بالای ۲۸هفته بارداری)دچار احساس کاهش حرکات جنین خود شد،یک نوشیدنی شیرین و یا یک وعده غذایی کامل میل کرده و ۲۰ دقیقه به پهلوی چپ دراز بکشد.دراین مدت روی تعداد حرکات جنین تمرکز کند.
درصورتیکه ۳تا۵حرکت احساس کرد جای نگرانی نیست اما اگرتعداد کمتر از این بود،سریعا جهت کنترل صدای قلب جنین ویا انجام تست نوار جنین به مراکز درمانی مراجعه کند.
تب ولرز:
درصورت داشتن لرز ویا تب بیشتراز ۳۸ درجه سانتی گراد به مراکزدرمانی مراجعه شود.
مسمومیت بارداری:
اگرمادر دچار علائم زیر شد ،جهت بررسی مسمومیت حاملگی به مراکز درمانی مراجعه کند:
افزایش ناگهانی وزن(یک کیلوگرم یا بیشتر درهفته)،ورم دست وصورت یا تمام بدن،تاری دید
ترومبوآمبولی وریدی:
درصورت داشتن علائمی مانند:درد وتورم،اختلاف درقطرساق ها،حساسیت درلمس و قرمزی درپاها باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.
مصرف مایعات فراوان،تحرک واستفاده از جوراب های الاستیک درمسافرت های بیشتر از ۴ساعت می تواند پیشگیری کننده باشد.
آبریزش یا خیس شدن ناگهانی:
درصورت خیس شدن ناگهانی و یا شک به داشتن آبریزش باید به مراکزدرمانی مراجعه کند.به رنگ مایع آمنیوتیک توجه شود.درصورت سبزیا قهوه ای رنگ بودن بایدسریعامراجعه کند.
سوزش یا درد هنگام ادرار کردن:
این علامت می تواند نشانه عفونت ادراری باشد و لازم است با مراجعه به مراکزدرمانی و انجام آزمایشات لازم بررسی انجام شود.
ترشحات غیرطبیعی :
دربارداری افزایش ترشحات واژن به صورت و بی بو طبیعی است.تغییررنگ ترشحات و داشتن علائمی مانند خارش وسوزش نیازمند مراجعه به پزشک یا ماما است.
درد:
معمولا به دلیل تغییرات هورمونی ،بزرگ شدن رحم و عدم تعادل وانحنای ستون فقرات بخصوص دراواخر بارداری باعث بروز مشکلاتی مانند کمردردویادرد کشاله ران می شود.
این دردها کاملا طبیعی است.با انجام تمرین های ورزشی این دردها کاهش می یابد.
امادردهایی نظیردردیک طرقه ساق پا،درد قفسه سینه ودرد شکم نیاز به بررسی دارد.
دردهای زایمانی قبل از ۳۷ هفتگی که بصورت انقباضات منظم و پیش رونده باشد غیرطبیعی است.
زایمان طبیعی ومراحل آن
بافرارسیدن هفته های آخربارداریٔ دربدن تغییراتی روی میدهد که زن بارداروجنین رابرای زایمان آماده می کند.زمان زایمان لحظه پراظطراب ومهیج برای زن و خانواده اش می باشد.
طبیعت زایمان درد است وعلت اصلی درد زایمان انقباضات رحم است که باعث بازو نرم شدن دهانه رحم می شودتا جنین بتوانداز آن به داخل مهبل وارد و از مجرا خارج شود.
هنگام بروز دردهای زایمان هورمون هایی دربدن ترشح می شود که تاثیر فراوانی بر روند زایمان دارد.چهار هورمون اصلی درروندزایمان عبارتنداز:
اکسی توسین،اندورفین،پرولاکتین،اپی نفرین ونوراپی نفرین
اکسی توسین:
مهمترین عمل این هورمون درفرایندزایمان،ایجاددرد زایمان است.که موجب خروج نوزاد و انجام زایمان می شود.اظطراب و ترس مادر ترشح این هورمون را کاهش داده و می تواندباعث اختلال در سیر زایمان شود.
اندورفین:
این هورمون یک هورمون ضد درد طبیعی در بدن است که به کاهش درد زایمان کمک کرده و باعث احساس سرخوشی درمادر می شود.
اپی نفرین:
اثرمهم این هورمون هنگام خروج جنین و انجام زایمان است که با حفظ هوشیاری مادر به انجام زایمان کمک می کند.
اما افزایش ترشح این هورمون به طور مثال هنگام ترس و اظطراب شدید مادر می تواند روی ترشح و عملکرد هورمون اکسی توسین اثر گذاشته و در روند زایمان اختلال ایجاد کند.
پرولاکتین:
بلافاصله پس از زایمان وخروج جفت ، تولید این هورمون افزایش یافته و شرایط را برای شیردهی موفق مهیا می کند.
روزبزرگ
معمولا زن باردار باشروع دردها ،وقوع زایمان راتشخیص می دهد.اما گاهی این دردها ،دردهای واقعی زایمان نیستند.
دردهای کاذب :
دردهای واقعی:
بروزدرد یکی از علایم زایمان است.خروج ترشح مخاطی آغشته به خون و خیس شدن ناگهانی نیز ازدیگرعلایمی است که با مشاهده آنها باید به بیمارستان مراجعه شود.
دردهای زایمان همان انقباضات رحم است که ابتدا موجب باز ونرم شدن دهانه رحم وسپس پایین راندن وخروج جنین ازکانال زایمان می شود.
این فرایند در سه مرحله انجام می شود.
مرحله اول زایمان:
ازشروع دردهای واقعی زایمان تابازشدن کامل دهانه رحم است.
معمولا بستری شدن در بیمارستان زمانی صورت می گیرد که دهانه رحم حداقل ۴سانتی متر باز شده باشد.
الف – دهانه رحم هنوز ۴سانتی متربازنشده است:
دراین صورت ماما یا پزشک ممکن است با اطمینان از خوب بودن وضعیت مادر و جنین،اجازه دهندوی به منزل بازگردد.یا درمحوطه بیمارستان قدم بزند.
وجود همراه درهنگام شروع دردها بسیارموثرو مفید است.او می تواند :
زمان شروع انقباض ها و مدت آنها رایادداشت کند.به زن باردار یادآوری کندکه نفس عمیق بکشد.وبدنش را شل کند. خونسردی خودرا حفظ کند.
ب- دهانه رحم ۴ سانتی متریا بیشتر باز شده است:
دراین حالت زن باردار بستری می شود.اقداماتی که برایش انجام می شود:
تشکیل پرونده،تعویض لباس،گرفتن شرح حال وکنترل علایم حیاتی،انجام آزمایش های مورد نیاز،شنیدن صدای قلب جنین و کنترل حرکات جنین،معاینه داخلی،گرفتن رگ و تزریق سرم درصورت نیاز.
دراین زمان زن باردار می توانددرهروضعیتی به دلخواه قرارگیرد.او می تواند چمباتمه بنشیند.یا به حالت چهارزانو ولی بدن را به سمت جلو بکشد.
درحالت ایستاده ،یک پارا برروی پله یابلندی به صورت خمیده قرار دهد.درحالت خوابیده به پهلو،پای رویی اززانوخم شده وبرروی پای زیرین باحمایت یک بالش قرار دهد.درحالت چهاردست وپا سنگینی بدن رابه طرف باسن منتقل کند.
حمایت های روحی و فیزیکی توسط همراهدراین مرحله بسیارکمک کننده است.
مرحله دوم زایمان:
بعدازبازشدن کامل دهانه رحم مرحله دوم آغازمی شود.زن باردار درهر وضعیتی که راحت تر است قرار می گیرد.مانند چمباتمه،نیمه نشسته یا ایستاده
با راهنمایی های عامل زایمان در زمان مناسب زوربزند و فعالانه در زایمان شرکت کند.
نقش زن باردار در مرحله دوم زایمان:
با پایین آمدن سرجنین ونزدیک شدن آنبه محل خروج ازکانال زایمان،زن باردار احساس سوزش،زورزدن یا دفع مدفوع پیدا میکند.عامل زایمان به وی یادآوری می کند،چه موقعزوربزند و چگونه نفس بکشد.
پس ازخروج سر،با انقباض بعدی شانه ها خارج شده و سایر قسمت های بدن نوزادخودبه خودلیز می خورد و خارج می شود. مبارک باشد.
مرحله سوم زایمان:
بعد از خروج کامل نوزاد شروع می شود.خروج جفت نیاز به زمان دارد و با خونریزی همراه است.اگرپرینه نیاز به ترمیم دارد در این مرحله انجام می شود.نخ بخیه قابل جذب است و نیازبه کشیدن ندارد.
دراین مرحله مادر باآغوش کشیدن نوزاد ،تماس پوستی مادرو نوزاد برقرار می شودونوزاد از آغوز مادر بهره مند می گردد.
وضعیت های مختلف مادر دراتاق زایمان:
سزارین:
سزارین بردونوع است: سزارین انتخابی و سزارین اورژانس
سزارین اورژانس می تواند یکی از ضروریات نجات جان مادر و نوزاد باشد.
عوارض سزارین:
عفونت،خونریزی،احتمال صدمه به سایر اعضا بدن،عوارض بیهوشی،احتمال تزریق خون،افزایش احتمال چسبندگی در لگن،طولانی شدن دوره نقاهت درمقایسه با زایمان طبیعی،به تاخیر افتادن تماس پوستی مادرو نوزاد وبه تعویق افتادن شیردهی،افزایش خطر عوارض تنفسی درنوزادو افزایش احتمالمرگ نوزادی حاصل از سزارین به نسبت زایمان طبیعی.
زایمان طبیعی:
طبیعت زایمان درد است وعلت اصلی درد زایمان،انقباضات رحم است که باعث از ونرم شدن دهانه رحم می شود.
روش های کاهش درد زایمان:
روش های غیردارویی:
انجام این نوع تمرینات باعث توانایی ذهن می شود ودر برقراری هماهنگی قوای جسمی،ذهنی وروانی بسیارموثراست.
تغییروضعیت موجب رفع خستگی،راحتی بیشترو گردش خون بهترمی شود.زن باردار می تواند به دلخواه حالت های مختلف نشسته،استاده،خوابیده،یا راه رفتن را تجربه کند.
تغییر وضعیت موجب احساس رضایت وافزایش تحمل درد می شود.
ایجاد فشارمداوم با مشت دست برپایین کمرباعث اثرآرامبخشی زیادی می شود. ۱
زن باردار با متمرکز کردن حواس وفکرخود به شرایطی غیر از شرایط زایمانی مانند دعا کردن،نگاه کردن به عکس،یادآوری خاطرات خوب،شنیدن،انجام صحیحتمرین های تنفسی می تواند به کاهش درد کمک کند.
شنیدن موسیقی دلخواه یا آوای قرآدر هنگام درد به کاهش احساس درد کمک می کند.
این روش با ایجادتغییرات موقت مغزی همراه با بیهوشی ،باعث قدرت تلقین می شود.
هردوروش از راههای آرام سازی است.
سرما باعث کاهش گرفتگی عضلات می شود.
گرما در کاهش درد ناشی از خستگی موثراست.درگرمادرمانی می توان از حوله مرطوب وگرم یا ژل گرم کننده استفاده کرد.دوش گرفتن با آب گرم نیز کمک کننده است.
این روش به شل شدن عضلات،کاهش اضطراب،درد و تحریک زایمان مفید است.
استفاده از وان یا دوش آب گرم بسیارکمک کننده است.
این روش راهی برای آرام کردن است.نوازش اطمینان بخش و دوستانه گونه وموها،در آغوش گرفتن،ماساژنواحی دست، کمر و باسن توسط همراه در کاهش درد موثراست.
۱۰-طب سوزنی:
برای کاهش درد با سوزن مخصوص برروی نقاط مشخصی از بدن فشار وارد می شود.
۱۱-تحریک الکتریکی عصب:
با بستن یک دستگاه الکتریکی مخصوص برروی کمرو فرستادن امواج،باعث کاهش درد می شود.
۱۲- آروماتوتراپی:
استفاده از روغن های مخصوص مانند:اسطوخودوس،بابونه،پونه و مریم گلی برای افزایش آرامش مادر موثراست.
روش های دارویی:
۱-بی حسی نخایی یا اپیدورال:
داروی بی حسی درفضای ستون فقرات و دراطراف نخاع تزریق می شود.دراین روش زن درد را احساس نمی کند ولی بیدار وهوشیار است.
۲-استنشاق داروی بی دردی:
داروی بی حسی از طریق گذاشتن ماسک برروی بینی ودهان به بدن منتقل می شود.
دراین روش درد تا حدی کم می شود.
۳-تزریق داروی بی دردی:
دارو درعضله یا رگ تزریق می شود و تاحدی در کاهش درد موثراست.
برنامه ریزی برای زایمان:
لازم است درمورد کارهایی که باید قبل وبعداز زایمان انجام شوداز پیش فکر شود.
ناآگاهی و دستپاچگی ،نگرانی و تشویش را افزایش می دهد.
قبل از نزدیک شدن زمان زایمان، با ماما یا پزشک ،محل زایمان تعیین گردد.
به فاصله منزل تا محل زایمان و وسیله نقلیه توجه شود.
حرکت پوش آپ روی دیوار:
تمرین دروضعیت چهاردست وپا:
حرکت لیفت خارجی ران:
فشردن کف دست ها بهم تا۵ثانیه (جهت تقویت عضلات سینه وپشت):
کشش درناحیه کشاله ران:
کشش درپهلو:
شنا:
یکی از بهترین ورزش های دوران بارداری، شنا می باشد. شنا، درد مفاصل مثل درد کمر را در این دوران تسکین می دهد.
نکته مهم در ارتباط با این ورزش این است که باید در انتخاب یک استخر بهداشتی و سالم دقت لازم را داشته باشید. استخرهای غیر بهداشتی آلودگی هایی را در ناحیه رحم به وجود می آورند که برای سلامت جنین مضر است.
دوچرخه
ثابت:
اگر هر روز از دوچرخه ثابت استفاده کنید مفید می باشد.
البته باید در نظر داشته باشید که به آرامی پا بزنید و از پا زدن سریع که ضربان
قلب را به سرعت بالا می برد، اجتناب کنید.
پا زدن آهسته کمک می کند تا ماهیچه های لگن و ران تقویت
شوند که برای انجام زایمان طبیعی مفید است.
پیاده روی:
این ورزش به سفت شدن عضلات
مادر کمک زیادی می کند. این ورزش یکی از بهترین ورزش هایی است که بدون وجود هیچ
گونه امکاناتی، مادر می تواند انجام دهد.
اگر تازه می خواهید این ورزش را شروع کنید، ابتدا 2 تا 3
بار در هفته انجام دهید و با هر بار تکرار آن، زمان بیشتری به آن اختصاص دهید.
پیاده روی
درآب:
در یک استخر بهداشتی، علاوه بر شنا کردن می توانید به پیاده
روی در آب نیز بپردازید. پیاده روی در آب ماهیچه های لگن و ران را قوی می کند.
ورزش کگل:
ورزش کگل سبب تقویت عضلات ناحیه لگن می شود. این ورزش بدین
گونه است که ماهیچه های ناحیه لگن خود را سفت و منقبض می کنید و این کار را برای 5
ثانیه ادامه دهید. سپس استراحت کنید. این ورزش را 10 بار در روز و هر بار 5 مرتبه
انجام دهید.
02166469073 