بهداشت روان وپذیرش نوزاد درخانواده
آمادگی برای مادرشدن:
سه ماهه اول:
بلاتکلیفی: درهفته های اولزن از بارداری خود مطمعن نیست و لذا به دنبال نشانه هایی ازتغییرات بدن دربارداری است.
تردید و دودلی: تقریبا تمامی زنان هنگامی که ازبارداری خود مطمعن می شوند ،دچارتردید می گردند.برخی زمان بارداری را مناسب نمی دانند وبرخی آمادگی ندارند.
برخی نگران تغییر درروابط آنها با همسر و فرزندان هستند.
توجه به خود: درسه ماهه اول بارداری ،توجه زن بیشتربه خودش است.
زن باردارمی گوید؛من باردارم؛بجای آنکه بگوید؛من بچه دار می شوم؛.
تغییرات جسمی وهورمونی: گاها باعث تغییرات خلق وخو، بی ثباتی دراحساسات و گاهی دچارهیجانات گذرا می شود.
گاها بدون علت گریه می کند و تحریک پذیر می شود.
سه ماهه دوم:
تغییرات جسمی: تغییراتی مانند بزرگ شدن پستان ها ورحم،افزایش وزن و از همه مهمترحرکات جنین،به وجود جنین واقعیت می بخشد.
توجه به جنین: دراین زمان زن باردار حال عمومی بهتری دارد وبه جنین بیشترتوجه می کند.مایل است درمورد تغذیه و نحوه رشد و نمو جنین بداند.
خودشیفتگی و درون گرایی: زن بارداربه توانمندی خود درمحافظت از جنین بسیارعلاقمند است که گاهی بصورت خودشیفتگی بروز می کند.
به خوراک و پوشش اهمیت می دهد ونسبت به شغل خود (زنان شاغل) و وقایع روزمره بی علاقه می شود.
سه ماهه سوم:
زن باردار دراین زمان احساس می کند که آسیب پذیر است ،لذا از حضور درمحیط های شلوغ خودداری می کند.و به همسر و خانواده وابستگی بیشتری پیدا می کند.
۱
زوجین باید بدانند که این واکنش ها طبیعی است.و بتدریج برطرف می شود.
ممکن است این تغییرات در هربارداری با بارداری های بعد یا قبل متفاوت باشد.
آمادگی برای پدرشدن:
رفتارپدر دردوران بارداری همسر تحت تاثیرباورهای فرهنگی،اعتقادات و احساسات اوست.مردی که به پرورش بچه علاقمندباشد،درمورد نقش پدربودنش هیجان زده وشادمان است.
گاها مرد احساس تنهایی می کندوبه سرگرم کردن خودبا کار وگذراندن زمان بیشتردرخارج از خانه علاقمنداست.
ارتباط پدربا جنین به همان قوت ارتباط مادر و جنین است.
پدر می تواند با بوسیدن یا لمس کردن شکم زن باردار،حرف زدن با جنین ویا لمس حرکات با جنین ارتباط برقرار کند.
توصیه به پدرها:
- ازتغییرات جسمی و روحی همسرشان مطلع باشند.
- درباره روند بارداری،زایمان و پس از زایمان مطالعه کنند.
- سیگارنکشند.دودسیگاربرای رشد جنین مضراست.
- درکارهای منزل به وی کمک کنند.
- درمنزل با احترام با هم صحبت کنند.
- اجتناب از جرو بحث های بیهوده
ورودنوزاد به منزل وآمادگی سایراعضای خانواده:
بهتراست از دوستان و اقوام بخواهید درروزهای اول تولدنوزادشما و همسرتان را درانجام کارهای منزل ومراقبت از نوزاد یاری کنند.
سعی کنید وقتی همسرتان در حال استراحت است ،مراقبت کودک را خود به عهده بگیرید.ویاهنگامی که نوزاد خواب است مسایل مربوط به نگهداری کودک را از همسرتان بیاموزید.
بهتراست برای کمک به همسرتان یک یا چند هفته مرخصی بگیرید ویا ساعت کاری خود را تا چندهفته کاهش دهید.
۲
تغییرات خلق وخو واندوه پس اززایمان:
اندوه پس اززایمان بصورت احساس غمگینی از حدود روز سوم وچهارم بعداز زایمان بهدلیل تغییرات هورمونی در بدن مادرشروع می شود و حدود ۸۰ درصد مادران دچارآن می شوند.
این تغییرات بصورت احساس اظطراب شدید یا تغییروضعیت ازخنده به گریه بدون هیچ دلیل خاصی می باشد.
کمک ویاری نزدیکان بخصوص همسر دراین موقع بسیارکمک کننده است.
اقدامات کمک کننده برای کاهش این حالت مادر:
- ایجاداوقات فراغت برای مادر
- زمانی درروز را برای صحبت کردن با مادرو گوش کردن به حرف های اواختصاص دهید.
اگرمادر احساس ناامیدی شدید داشت ویادچار ناتوانی و خستگی مفرط بودبهتراست با ماما یاپزشک مشورت شود و در صورت صلاحدید به روانپزشک ارجاع شود.
۳